Myszków

Myszków
	miasto i gmina
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	myszkowski
Data założenia	XIV w.
Prawa miejskie	1950
Burmistrz	Włodzimierz Żak
Powierzchnia	73,6 km²
Populacja (31.12.2021); • liczba ludności; • gęstość	; 30 072; 406 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 34
Kod pocztowy	42-300
Tablice rejestracyjne	SMY
	Położenie na mapie powiatu myszkowskiego Myszków
	Położenie na mapie Polski Myszków
	Położenie na mapie województwa śląskiego Myszków
	50°34′32″N 19°19′33″E/50,575556 19,325833
TERC (TERYT)	2409011
SIMC	0932057
	Hasło promocyjne: Myszków rozwija możliwości
	Urząd miejskiul. Kościuszki 26; 42-300 Myszków
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Wiadomości w Wikinews
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa
	BIP

Myszków – miasto w Polsce położone w województwie śląskim, siedziba władz powiatu myszkowskiego.

Według danych z 31 grudnia 2021 roku miasto liczyło 30 072 mieszkańców^[1].

Położenie

Myszków położony jest nad rzeką Wartą.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa częstochowskiego^[2]. Do 1949 r. siedziba gminy Myszków.

Myszków leży w dawnej ziemi krakowskiej, będącej częścią historycznej Małopolski. Będusz i Mijaczów, stanowiące obecnie lewobrzeżne dzielnice Myszkowa, w drugiej połowie XVI wieku położone były w księstwie siewierskim, leżące zaś w części miasta na prawym brzegu Warty osiedla Ciszówka, Mrzygłód, Nierada, Nowa Wieś, Nowy Myszków i Stary Myszków należały w tym okresie do powiatu lelowskiego województwa krakowskiego^[3]^[4]. W latach 1312–1443 lewobrzeżne części Myszkowa położone na zachód od Warty (tylko Będusz i Mijaczów) należały do Górnego Śląska, po czym w 1443 tereny te zostały odkupione przez biskupa krakowskiego i wówczas stały się ponownie związane z Małopolską (należały do Małopolski do XIII wieku), natomiast bezpośrednio do Polski przyłączono je dopiero w 1790 r. (wcześniej, do 1790, nie były bezpośrednią częścią państwa polskiego)^[4]^[5]^[6]. Prawobrzeżne dzielnice Myszkowa cały czas były nieprzerwanie częścią Małopolski, dlatego lewobrzeżne dzielnice bywają czasem określane jako ziemia siewierska, czyli tereny nieśląskie, ale zarazem nie do końca małopolskie. Linia graniczna przebiegała w ten sposób, że otoczenie Będusza i Mijaczowa wchodziło w skład Księstwa Siewierskiego, wcześniej zaś księstw górnośląskich, natomiast Myszków, Ciszówka, Mrzygółd i Nowa Wieś leżały już po stronie Królestwa Polskiego, w powiecie lelowskim i województwie krakowskim^[7].

Według danych z 31 grudnia 2023 r. powierzchnia miasta wynosi 72,2 km²^[8]. W 2005 r. 56% obszaru miasta obejmowały użytki rolne, a 22% – użytki leśne^[9]. Myszków stanowi 15,4% powierzchni powiatu myszkowskiego.

Podział miasta

Miasto nieformalnie dzieli się na 22 dzielnice^{[potrzebny przypis]}:

Warunki naturalne

Ukształtowanie terenu

Miasto usytuowane jest w obniżeniu górnej Warty, w tzw. obniżeniu myszkowskim, w północno-wschodniej części rozległej Wyżyny Śląskiej – na skraju Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Sama Wyżyna Śląska rozciąga się od prawego brzegu górnej Odry, aż po krawędź Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. Część obszaru miasta położona jest w otulinie Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych (dzielnice: Bory i Helenówka).

Obszar północno-wschodni miejscowości leży w Obniżeniu Górnej Warty, część południowo-zachodnia na Progu Woźnickim ciągnącym się od Zawiercia aż po Kluczbork. Myszków położony jest ok. 280 m n.p.m.

Sama miejscowość usytuowana jest niemal całkowicie w naturalnym obniżeniu terenu (dawna rynna Prawarty), otoczonym z czterech stron wzniesieniami: Góry Włodowskiej, Góry Będuskiej (części pasa Progu Woźnickiego), Góry Jaworznickiej i Osińskiej Góry.

Charakterystyczne dla Myszkowa jest utrzymanie się znacznej ilości zabudowy zagrodowej, jako skutek włączenia w granice administracyjne miasta typowych wiejskich jednostek osadniczych (Nowa Wieś, Osińska Góra, Helenówka, Mrzygłódka, Będusz). Rysującą się tendencją w kwestii rozmieszczenia przestrzennego budownictwa mieszkaniowego jest postępująca koncentracja budownictwa w części „miejskiej” Myszkowa, gdzie znacznemu odmłodzeniu ulegają również zasoby mieszkaniowe (spadek o 50% udziału mieszkań zrealizowanych przed 1945 r.).

Klimat

Wykres obrazujący średnie temperatury dobowe, maksymalne i minimalne w ciągu roku dla miasta Myszkowa^[10]:

(kliknij, aby powiększyć)

Historia

Tę sekcję należy dopracować:

Dodać historię sprzed 1924 roku, chociażby o pierwszej wzmiance nazwy "Kuznica Myszkow" z 1629 roku.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Dzieje niektórych osad, obecnie tworzących Myszków, opisane zostały w osobnych hasłach. Poniższe kalendarium odnosi się tylko do gminy i miasta Myszkowa, czyli od roku 1924.

1924 – utworzenie gminy Myszków w powiecie będzińskim województwa kieleckiego, II Rzeczypospolitej
22 maja 1925 – utworzenie myszkowskiego oddziału Żydowskiego Stowarzyszenia Oświatowo-Kulturalnego „Tarbut”^[11];
lipiec 1925 – utworzenie gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Myszkowie^[11] (ponowne, gdyż pierwsza taka organizacja istniała jeszcze pod zaborami w 1906^[12]);
13 września 1925 – utworzenie Towarzystwa Oświatowo-Sportowego „Światowit” w Myszkowie^[11];
1927 – przeniesienie Myszkowa do powiatu zawierciańskiego, również w województwa kieleckim^[13];
1930 – utworzenie w Myszkowie Żydowskiego Stowarzyszenia Niesienia Pomocy Biednym i Chorym „Bikur-Hejlim”^[11];
maj 1931 – utworzenie oddziału Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet w Myszkowie^[11];
17 czerwca 1931 – założenie w Myszkowie Oddziału Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego^[11];
1935 – utworzenie Koła Związku Rezerwistów^[11];
1938 – utworzenie Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej^[11],
wrzesień 1939 – Myszków został wcielony do III Rzeszy i wszedł w skład prowincji Górny Śląsk (pod nazwą Myschkow^[14]);
19 stycznia 1945 – zajęcie gminy Myszków i okolic przez wojska Armii Czerwonej^[11];
1 stycznia 1950 – rozporządzeniem ministra administracji publicznej z 8 IX 1949 r. „gminie wiejskiej Myszków w powiecie zawierciańskim województwa śląsko-dąbrowskiego nadano ustrój miejski”;
1 stycznia 1956 – na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów powstał powiat myszkowski;
24 września 1969 – nadanie herbu miasta na mocy uchwały Miejskiej Rady Narodowej
1 czerwca 1975 – w ramach ogólnopolskiej reformy administracyjnej, po likwidacji struktury powiatowej, Myszków wraz z całym obszarem dawnego powiatu został włączony do województwa częstochowskiego;
1 grudnia 1983 – znaczne poszerzenie obszarów miasta o obecne dzielnice: Potasznia, Mrzygłód, Mrzygłódka, Nierada, Kręciwilk (dawne sołectwa), Ręby (35 ha), Labry i Smudzówka;
1984 – uruchomienie komunikacji miejskiej;
1993 – odkrycie i udokumentowanie złoża rud molibdenowo-wolframowo-miedziowych na terenie Mijaczowa;
1997 – podpisanie umowy partnerskiej z czeskim miastem Kopřivnice;
1999 – podpisanie umowy partnerskiej z Los Alcázares w Hiszpanii;
1999 – w ramach kolejnej ogólnopolskiej reformy administracyjnej (przywrócenie trójstopniowego podziału administracyjnego) Myszków ponownie stał się siedzibą powiatu;
2001 – podpisanie umowy partnerskiej z niemieckim miastem Zwönitz;
2002 – podpisanie umowy partnerskiej z Námestovem na Słowacji;
2014 – podpisanie umowy partnerskiej z węgierskim miastem Békés.

Panorama miasta Myszkowa z Góry Będuskiej (367 m n.p.m.) 2008 r., fotomontaż

Zabytki

XIX-wieczny dworzec kolejowy.
Pałac Augusta Schmelzera w Myszkowie, który pochodzi z lat 80. XIX w. Jest to budynek piętrowy, przykrywa go dach mansardowy z lukarnami. Obiekt ma bogate detale architektoniczne, przeszedł kapitalny remont.
Kościół św. Stanisława – neogotycka świątynia, powstawała w latach 1908–1936. Została zbudowana na planie krzyża, przy wejściu frontowym wznosi się ponad 60-metrowa wieża (1925) dokończona według oryginalnych projektów około 2000 r. Posiada zabytkowe witraże w nawie głównej, jeden z największych w Polsce ołtarzy marmurowych oraz organy. Wewnątrz ściany pokrywają niedawno wykonane, stylowe malowidła podkreślające neogotycki charakter tej budowli.
Kaplica Narodzenia NMP na Mijaczowie. Kapliczka jest wykonana z kamienia wapiennego, z zewnątrz nieotynkowana. Ma rozbudowany system piwnic i korytarzy, gdyż stanowiła ongiś część pałacu Joachima Bobrowskiego, który został rozebrany. Pozostała tylko ta kaplica i wspomniane piwnice. Istniała już w 1790 r. Budynek przeszedł renowacje połączoną z montażem iluminacji.
Budynek Prokuratury Rejonowej to piętrowa budowla z lat 20. XX w. z nietynkowanymi przyporami z wapienia. Nad wejściem tablice upamiętniające nadanie praw miejskich Myszkowowi i jego herb. Obiekt po kapitalnym remoncie.
Zabytkowe hale fabryczne dawnego Wartexu. Obecnie, wyremontowane służą firmie Sokpol Pochodzą z końca XIX w.
Miniaturowa kapliczka wzniesiona pod koniec XVII w. Upamiętnia ona zwycięską bitwę miejscowej szlachty ze Szwedami.
Budynki dworskie (Będusz) pochodzą z przełomu XIX i XX w. Zobaczyć tam można ogród w stylu angielskim, murowane czworaki i wieżyczkę. Obiekty są zbudowane z kamienia wapiennego.
Kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w Mrzygłodzie pochodzi z XVII w., zbudowany w miejsce starszego drewnianego kościoła. Reprezentuje style: barokowy, rokokowy i renesansowy.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2014 r.^[15]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	32 595	100	17 836	52	16 659	48
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	443		233,3		213,7

Według danych z 2013 r. Myszków był 139. miastem w Polsce pod względem liczby ludności i 50. pod względem powierzchni. Według danych z 2005 r. średni dochód na mieszkańca wynosił 1480,13 zł^[9].

Piramida wieku mieszkańców Myszkowa w 2014 r.^[16]:

Zatrudnienie

Mieszkańcy ze stałym zatrudnieniem	26 815
Średnia pensja miesięczna	3586 złotych brutto
Bezrobotni	6780
Stopa bezrobocia	20,8%

Gospodarka

Przemysł metalurgiczny

Myszków od setek lat jest związany z przemysłem metalurgicznym. Decydowały o tym złoża rud żelaza, z której już w XVIII w. wytapiano stal. Jeszcze w pierwszych kilku powojennych latach po II wojnie światowej kontynuowano produkcję w nieistniejących już zabudowaniach na terenie obecnych Hal Targowych w okolicach dworca kolejowego po stronie dzielnicy Mijaczów. W 1955 przetwórstwo zostało przeniesione do nowo zbudowanego zakładu odlewniczego w dzielnicy Pohulanka. Do dziś w tym rejonie koncentruje się ta gałąź przemysłu. Po wielu przekształceniach własnościowych, zmianach nazwy (Myszkowskie Zakłady Metalurgiczne (MZM), Mistal, wreszcie Nowy Mystal) fabryka nadal produkuje części maszyn i urządzeń dla przemysłu kolejowego, górniczego i stoczniowego (wózki wagonowe, belki, ostojnice itp.). Zakład przeszedł modernizację. Obecnie największy pakiet kontrolny jest w posiadaniu kapitału rosyjsko-ukraińskiego. Pracuje w nim około 300 osób^{[potrzebny przypis]}.

Na terenie Będusza australijska firma prowadzi badania związane z odkryciem znacznych złóż molibdenu, wolframu, srebra i miedzi^[17].

Przemysł elektromaszynowy

Ten rodzaj przemysłu w Myszkowie to przede wszystkim Myszkowska Fabryka Naczyń Emaliowanych „Światowit”.

Firma powstała na początku XX w. W czasie II wojny światowej okupant niemiecki produkował tu części do samolotów.

Po II wojnie światowej, w okresie gospodarki socjalistycznej nastąpił dynamiczny rozwój fabryki, która stała się najważniejszym w Polsce producentem naczyń emaliowanych i jednym z największych producentów elektrycznych pralek. Znacząca część produkcji była eksportowana. W tych czasach zakład zatrudniał kilka tysięcy pracowników, będąc jednym z najpoważniejszych pracodawców w mieście, a marka „Myszków” nieformalnym synonimem polskich naczyń emaliowanych i pralek „Frania”.

Transformacja gospodarcza i prywatyzacja fabryki w ramach ogólnopolskich przemian w zakresie gospodarki po 1989 r. (powrót do tzw. gospodarki rynkowej) spowodowała podzielenie jej majątku na liczne mniejsze spółki zależne od siebie, które jednak nie zdołały utrzymać produkcji na poprzednim poziomie, co doprowadziło większość z nich do upadłości.

Obecnie jest to niewielka firma, która w bardzo ograniczonym zakresie dalej wyrabia rozmaite naczynia cynkowane, garnki, sprzęt AGD (popularne w czasach PRL pralki wirnikowe „Frania”, wirówki, kuchenki gazowe) i inne podobne artykuły. Zatrudnienie w zespole spółek wynosi około 300–400 osób^{[potrzebny przypis]}.

Przemysł papierniczy

Przemysł papierniczy koncentruje się wokół dawnych Myszkowskich Zakładów Papierniczych (MZP), jednej z największych papierni w Polsce, założonej w 1894 r. Od początku swego istnienia fabryka zwiększała produkcję, zatrudnienie i wreszcie stała się centralną częścią MZP, na które składały się mniejsze jednostki rozlokowane w byłym woj. częstochowskim. Część terenu fabryki zajmuje zakład produkcji ścieru drzewnego, ściśle współpracujący z papiernią. Fabryka Papieru S.A. Myszków, mimo upadłości, kontynuowała produkcję papieru (gazetowego, offsetowego i tektury falistej) na nowoczesnej maszynie nr 6, dając zatrudnienie 350 pracownikom^{[potrzebny przypis]}. Papiernia w Myszkowie została kupiona przez firmę Schumacher Packaging, która zainwestowała w zakład i wznowiła produkcję^[18].

Przemysł włókienniczy

Przemysł włókienniczy praktycznie przestał istnieć z chwilą upadku zakładu Wartex. Tereny i hale wykorzystuje obecnie firma Sokpol, i w mniejszym stopniu, inne podmioty gospodarcze jak np. fabryka opakowań tekturowych czy drukarnia. Działają jednak mniejsze firmy o zbliżonym profilu produkcji jak np. Brotex, tj. wyroby dziewiarskie.

Przemysł obuwniczy

Kilkaset lat temu w Mrzygłodzie (obecna dzielnica Myszkowa) działał niezwykle liczny cech szewców. Z początkiem lat 90. XX w. nastąpił gwałtowny rozwój tej branży. Obecnie w Myszkowie i Żarkach działa wiele mniejszych lub większych firm zajmujących się produkcją obuwia lub komponentów do tego niezbędnych^{[potrzebny przypis]}.

Przemysł spożywczy

Produkcja artykułów spożywczych koncentruje się w Sokpolu, który dynamicznie rozwija się i rozbudowuje. Pracuje tam ponad 200 osób^{[potrzebny przypis]}. Mająca swoją siedzibę w pobliskim Postępie firma Jurajska specjalizuje się zaś w produkcji wody mineralnej i rozmaitych napojów orzeźwiających. W trosce o stan środowiska naturalnego prowadzi też sprzedaż swych produktów w butelkach wielokrotnego użytku (szklanych).

Sport

Myszków posiada w ramach Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji kryty basen, saunę, siłownię i studio odnowy biologicznej oraz salę gimnastyczną. Przez klub piłkarski MKS Myszków jest eksploatowany zmodernizowany stadion sportowy. Na terenie osiedli są rozlokowane liczne boiska, bieżnie oraz korty tenisowe. Od kilku lat użytkowana jest też nowoczesna hala sportowa przy LO.

Kluby sportowe

MKS Myszków – piłka nożna
LKS Myszków – boks
ULKS Będusz – piłka nożna
UKS Maraton Myszków – futsal
Warta-Callida Myszków – piłka nożna
Myszkowski Klub Karate Kyokushin – karate kyokushin
LO Myszków – futsal
LZS Mrzygłód – piłka nożna
KS LOK Myszków – strzelectwo sportowe^[19]

Oświata

W Myszkowie działają:

Rodzaj szkoły	Liczba placówek
Przedszkola	6
Oddziały przedszkolne	5
Szkoły podstawowe	8
Szkoły średnie techniczne	2
Szkoły średnie ogólnokształcące	1

Przedszkola

Przedszkole nr 1 „Bajka”
Przedszkole nr 2
Przedszkole nr 3 z Oddziałem Integracyjnym
Przedszkole nr 4
Przedszkole nr 5 im. Marii Konopnickiej
Przedszkole nr 6 (w Zespole Szkół Publicznych Nr 4)

Szkoły podstawowe

Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Adama Mickiewicza
Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Jana Pawła II
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi Nr 3 im. Tadeusza Kościuszki (w Zespole Szkół Publicznych Nr 3)
Szkoła Podstawowa Nr 4
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi Nr 5 im. Henryka Sienkiewicza
Szkoła Podstawowa Nr 6
Szkoła Podstawowa Nr 7 im. Jana Brzechwy
Szkoła Podstawowa Nr 8 im. Noblistów Polskich (w Zespole Szkół Publicznych Nr 4)

Szkoły średnie techniczne

Zespół Szkół nr 1 im. Eugeniusza Kwiatkowskiego
Zespół Szkół nr 2 im. Hugona Kołłątaja

Szkoły średnie ogólnokształcące

Liceum Ogólnokształcące im. mjr. Henryka Sucharskiego

Służba Zdrowia

Lekarze	140
Szpitale	2
Specjalistyczne ośrodki terapeutyczne	19
Gabinety Stomatologiczne	23
Apteki	19

Wspólnoty wyznaniowe

Chrześcijańska Wspólnota Ewangeliczna:
- placówka misyjna w Myszkowie^[20]
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego:
- zbór w Myszkowie^[21]
Kościół rzymskokatolicki^[22]:
Kościół Wolnych Chrześcijan:
- zbór w Myszkowie^[23]
Świadkowie Jehowy( Sala Królestwa ul. Bolesława Prusa 72^[24]^[25]):
- zbór Myszków-Wschód^[26]
- zbór Myszków-Zachód^[26]

Transport

Drogowy

droga wojewódzka nr 789 Brusiek – Kalety – Woźniki – Koziegłowy – Myszków – Żarki – Lelów
droga wojewódzka nr 791 Wanaty – Zawiercie – Ogrodzieniec – Olkusz – Trzebinia
droga wojewódzka nr 793 Św. Anna – Żarki – Myszków – Siewierz

Kolejowy

linia kolejowa nr 1 – Kolej Warszawsko-Wiedeńska. Stacje: Myszków, Myszków Nowa Wieś, Myszków Światowit, Myszków Mrzygłód
W południowo-zachodniej części miasta na terenie dzielnic Nierada, Kręciwilk, Gruchla i Ręby od Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej odłącza się Centralna Magistrala Kolejowa, która biegnie dalej w kierunku Warszawy.

Przez Myszków przebiega jedna z najstarszych linii kolejowych w Polsce, łącząca Warszawę z Katowicami, powstała jako fragment linii kolei warszawsko-wiedeńskiej (odcinek Częstochowa, przez Myszków, do Maczek (dziś dzielnica Sosnowca), oddany do użytku 1 grudnia 1847 r.^[27]^[28]), natomiast obrzeżami miasta biegnie Centralna Magistrala Kolejowa.

Komunikacja autobusowa

Tę sekcję należy dopracować:

od 2024-07 → zweryfikować treść i dodać przypisy,
→ poprawić błędy językowe lub stylistyczne (pomoc: powszechne błędy językowe).
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Do 2013 r. spółka PKS Myszków prowadziła przewozy w regionie – działały połączenia autobusowe z Częstochową, Katowicami, Lublińcem, Tarnowskimi Górami, Krakowem, Łebą, Gdynią, Zakopanem i Poznaniem. Po likwidacji PKS Myszków, transport lokalny na trasach o większym ruchu świadczą prywatni przewoźnicy^[29].

Zakład Komunikacji Miejskiej Myszków (ZKM Myszków) został uruchomiony w 1984 r. jako publiczna komunikacja zbiorowa. Do 2011 r. usługi świadczyła spółka miejska – SANiKO (dawniej pod nazwą RPGKiM). Od listopada 2011 r. usługi komunikacji miejskiej świadczy prywatna spółka LZ Lazar z Zendka. W 2018 roku UM Myszków powołał Związek Powiatowo Gminny "Jedźmy Razem!", który zrzesza prywatnych przewoźników: LZ Lazar, który obsługuje linie miejskie od 1 do 7, Jura Bus obsługujący linie podmiejskie od 11 do 24 oraz Mati-trans, który obsługuje linie numer 281 Myszków – Zawiercie i kilka innych w powiecie Zawierciańskim, na październik 2024 roku linie miejskie od 01 do 07 obsługuje PKS POŁUDNIE Sp. z o.o., linie podmiejskie od 10 do 24 obsługuje JURABUS Sp. komandytowa, natomiast linie numer 201, 202, 211, 212, 213 oraz 231 są obsługiwane przez BUSIK S.C. Linie od 206 do 285, w tym popularna linia 281 Myszków – Zawiercie, obsługuje MATI-TRANS, a linie od 251 do 253 są w zarządzaniu JAW-BUS. Dodatkowo, linie 203, 204, 232, 233, 241 oraz 242 obsługuje przewoźnik GONPOL. ^[30].

Prasa

Dziennik Zachodni – wydawany jest lokalny dodatek
Gazeta Wyborcza – wydawany jest lokalny dodatek
Gazeta Myszkowska
Głos Regionu Myszkowa
Serwis informacyjny miastomyszkow.pl

Współpraca międzynarodowa

Kraj	Miasto
Miasta partnerskie^[31]:
Czechy	Kopřivnice
Hiszpania	Los Alcázares
Niemcy	Zwönitz
Słowacja	Namiestów
Węgry	Békés

Sąsiednie gminy

Koziegłowy, Poraj, Poręba, Siewierz, Włodowice, Zawiercie, Żarki

Przypisy

↑ ^a ^b https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5515/3/16/1/polski_rocznik_demograficzny_2022.pdf
↑ Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Główny Urząd Statystyczny, Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce, t. drugi K-P, Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1981, s. 497 .
↑ Atlas historyczny Polski. Mapy szczegółowe XVI wieku, HenrykH. Rutkowski (red.), t. 1. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, cz. 2. Komentarze, indeksy, Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2008, s. 109, 251, 256, 265, 269–271, ISBN 978-83-7543-071-4 [dostęp 2022-06-19] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-19] .
↑ ^a ^b ''Historia'' [online], miastomyszkow.pl [dostęp 2022-06-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-04], Cytat: Linia graniczna przebiegała w ten sposób, że otoczenie Będusza i Mijaczowa wchodziło w skład księstwa siewierskiego, wcześniej zaś księstw górnośląskich, natomiast Myszków, Ciszówka, Mrzygółd i Nowa Wieś leżały już po stronie Królestwa Polskiego, w powiecie lelowskim i województwie krakowskim. .
↑ ''Ciekawostki o mieście'' [online], miastomyszkow.pl [dostęp 2022-06-19] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-19], Cytat: Przez tereny obecnego Myszkowa przechodziła granica ziemi krakowskiej i śląskiej. .
↑ http://bc.umcs.pl/Content/37925/PDF/czas4058_36_1989_18.pdf
↑ Historia [online], Myszków - oficjalna strona internetowa [dostęp 2024-10-29] (pol.).
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r., „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 20 sierpnia 2014, ISSN 1505-5507 [zarchiwizowane z adresu 2013-12-20] .
↑ ^a ^b Miasto Gmina Myszków, [w:] Informator REGIOset [online], regioset.pl [dostęp 2010-02-24] .
↑ Typowe lata meteorologiczne i statystyczne dane klimatyczne dla obszaru Polski do obliczeń energetycznych budynków [online] [dostęp 2008-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-16] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ KazimierzK. Miroszewski KazimierzK. i inni, Po obu stronach Warty. Zarys dziejów Myszkowa, Myszków: Urząd Miasta Myszków, 2010, s. 145–146, 151–156, 163–164, 166, 251, ISBN 978-83-931321-3-3, OCLC 750810797 .
↑ Okręg Zagłębia Dąbrowskiego (II) – Sprawozdanie za rok 1906, „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””, XXVII (5), 1907, s. 35–36 .
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1926 r. o podziale powiatu będzińskiego i utworzeniu nowego powiatu zawierciańskiego z siedzibą władz powiatowych w Zawierciu [online], sejm.gov.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
↑ Taka nazwa pojawia się na niemieckich mapach z tamtego okresu, np. Loben – Woischnik – Gleiwitz – Kattowitz, [w:] Karte des Deutschen Reiches 1:100 000 – Großblatt/Einheitsblatt [online], MAPSTER [dostęp 2013-11-24] (niem.).
↑ LucynaL. Nowak LucynaL., JoannaJ. Stańczyk JoannaJ., AgnieszkaA. Znajewska AgnieszkaA., Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2008, ISSN 1734-6118 (pol.).
↑ Myszków w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Czy na Jurze powstanie kopalnia?
↑ Myszkowska papiernia odzyskuje dawny blask. Schumacher Packaging zainwestował w zakład i wznowił produkcję [online], dziennikzachodni.pl [dostęp 2020-02-06] .
↑ KS LOK Myszków. oficjalna strona [dostęp 2019-02-11].
↑ Zbory i placówki [online], chwe.pl [dostęp 2023-08-15] .
↑ Zbory [online], adwent.pl [dostęp 2023-08-15] .
↑ Region zawierciański [online], archiczest.pl [dostęp 2023-08-15] .
↑ Zbory Kościoła Wolnych Chrześcijan [online], kwch.org [dostęp 2023-08-15] .
↑ * Świadkowie Jehowy wznawiają spotkania na żywo [online], gazetamyszkowska.pl, 2 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-07] .
↑ Świadkowie Jehowy w Myszkowie wznawiają publiczną działalność [online], gazetamyszkowska.pl, 14 lipca 2022 [dostęp 2022-07-14] .
* Pandemia, wojna – co dalej? Przed nami wykład „Gdzie możesz znaleźć prawdziwą nadzieję?” [online], gazetamyszkowska.pl, 5 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-07] .
↑ ^a ^b Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2023-08-15] .
↑ Kolej Warszawsko-Wiedeńska w Zagłębiu Dąbrowskim – Kalendarium [online], WikiZagłębie – Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim [dostęp 2013-12-30], Cytat: „1 grudnia 1847 – Otwarcie normalnego ruchu na odcinku Częstochowa – Ząbkowice” .
↑ AndrzejA. Wójcik AndrzejA., Kolejowe dzieje Zawiercia [online], Krajoznawca Górnośląski, Zeszyt 12 [dostęp 2013-12-30], Cytat: „Pierwszy pociąg do Zawiercia przyjechał 1 grudnia 1847 roku (według kalendarza gregoriańskiego) albo 13 grudnia (według kalendarza juliańskiego). Datę 1 grudnia 1847 roku uznaje się za początek kolejnictwa na ziemi zawierciańskiej. Pociąg wyjechał ze stacji Częstochowa.” .
↑ PKS Myszków przestał istnieć. Autobusy nie jeżdżą. Kto zajmie jego miejsce?. 2013-05-09. [dostęp 2014-01-01].
↑ Związek Powiatowo-Gminny "Jedźmy razem!" w Myszkowie − rozkłady jazdy [online], myszkow.trasownik.net [dostęp 2024-10-29] .
↑ Miasta partnerskie. Portal internetowy miasta Myszków. [dostęp 2016-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-13)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Internetowy serwis Urzędu Miasta
Myszków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 842 .
Strona internetowa „Zeszytów Myszkowskich” – wydania

[Populacja2021-1] ttps://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5515/3/16/1/polski_rocznik_demograficzny_2022.pdf

[2] Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Główny Urząd Statystyczny, Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce, t. drugi K-P, Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1981, s. 497 .

[3] Atlas historyczny Polski. Mapy szczegółowe XVI wieku, HenrykH. Rutkowski (red.), t. 1. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, cz. 2. Komentarze, indeksy, Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2008, s. 109, 251, 256, 265, 269–271, ISBN 978-83-7543-071-4 [dostęp 2022-06-19] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-19] .

[r1-4] ''Historia'' [online], miastomyszkow.pl [dostęp 2022-06-19] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-04], Cytat: Linia graniczna przebiegała w ten sposób, że otoczenie Będusza i Mijaczowa wchodziło w skład księstwa siewierskiego, wcześniej zaś księstw górnośląskich, natomiast Myszków, Ciszówka, Mrzygółd i Nowa Wieś leżały już po stronie Królestwa Polskiego, w powiecie lelowskim i województwie krakowskim. .

[5] ''Ciekawostki o mieście'' [online], miastomyszkow.pl [dostęp 2022-06-19] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-19], Cytat: Przez tereny obecnego Myszkowa przechodziła granica ziemi krakowskiej i śląskiej. .

[6] ttp://bc.umcs.pl/Content/37925/PDF/czas4058_36_1989_18.pdf

[7] Historia [online], Myszków - oficjalna strona internetowa [dostęp 2024-10-29] (pol.).

[8] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r., „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 20 sierpnia 2014, ISSN 1505-5507 [zarchiwizowane z adresu 2013-12-20] .

[REGIOset-9] Miasto Gmina Myszków, [w:] Informator REGIOset [online], regioset.pl [dostęp 2010-02-24] .

[10] Typowe lata meteorologiczne i statystyczne dane klimatyczne dla obszaru Polski do obliczeń energetycznych budynków [online] [dostęp 2008-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-16] .

[:0-11] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ KazimierzK. Miroszewski KazimierzK. i inni, Po obu stronach Warty. Zarys dziejów Myszkowa, Myszków: Urząd Miasta Myszków, 2010, s. 145–146, 151–156, 163–164, 166, 251, ISBN 978-83-931321-3-3, OCLC 750810797 .

[12] Okręg Zagłębia Dąbrowskiego (II) – Sprawozdanie za rok 1906, „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””, XXVII (5), 1907, s. 35–36 .

[13] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1926 r. o podziale powiatu będzińskiego i utworzeniu nowego powiatu zawierciańskiego z siedzibą władz powiatowych w Zawierciu [online], sejm.gov.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).

[14] Taka nazwa pojawia się na niemieckich mapach z tamtego okresu, np. Loben – Woischnik – Gleiwitz – Kattowitz, [w:] Karte des Deutschen Reiches 1:100 000 – Großblatt/Einheitsblatt [online], MAPSTER [dostęp 2013-11-24] (niem.).

[15] LucynaL. Nowak LucynaL., JoannaJ. Stańczyk JoannaJ., AgnieszkaA. Znajewska AgnieszkaA., Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2008, ISSN 1734-6118 (pol.).

[populacja2016-16] Myszków w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[17] Czy na Jurze powstanie kopalnia?

[18] Myszkowska papiernia odzyskuje dawny blask. Schumacher Packaging zainwestował w zakład i wznowił produkcję [online], dziennikzachodni.pl [dostęp 2020-02-06] .

[19] KS LOK Myszków. oficjalna strona [dostęp 2019-02-11].

[20] Zbory i placówki [online], chwe.pl [dostęp 2023-08-15] .

[21] Zbory [online], adwent.pl [dostęp 2023-08-15] .

[22] Region zawierciański [online], archiczest.pl [dostęp 2023-08-15] .

[23] Zbory Kościoła Wolnych Chrześcijan [online], kwch.org [dostęp 2023-08-15] .

[24] * Świadkowie Jehowy wznawiają spotkania na żywo [online], gazetamyszkowska.pl, 2 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-07] .

[25] Świadkowie Jehowy w Myszkowie wznawiają publiczną działalność [online], gazetamyszkowska.pl, 14 lipca 2022 [dostęp 2022-07-14] .
* Pandemia, wojna – co dalej? Przed nami wykład „Gdzie możesz znaleźć prawdziwą nadzieję?” [online], gazetamyszkowska.pl, 5 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-07] .

[jw-26] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2023-08-15] .

[27] Kolej Warszawsko-Wiedeńska w Zagłębiu Dąbrowskim – Kalendarium [online], WikiZagłębie – Przewodnik po Zagłębiu Dąbrowskim [dostęp 2013-12-30], Cytat: „1 grudnia 1847 – Otwarcie normalnego ruchu na odcinku Częstochowa – Ząbkowice” .

[28] AndrzejA. Wójcik AndrzejA., Kolejowe dzieje Zawiercia [online], Krajoznawca Górnośląski, Zeszyt 12 [dostęp 2013-12-30], Cytat: „Pierwszy pociąg do Zawiercia przyjechał 1 grudnia 1847 roku (według kalendarza gregoriańskiego) albo 13 grudnia (według kalendarza juliańskiego). Datę 1 grudnia 1847 roku uznaje się za początek kolejnictwa na ziemi zawierciańskiej. Pociąg wyjechał ze stacji Częstochowa.” .

[29] PKS Myszków przestał istnieć. Autobusy nie jeżdżą. Kto zajmie jego miejsce?. 2013-05-09. [dostęp 2014-01-01].

[30] Związek Powiatowo-Gminny "Jedźmy razem!" w Myszkowie − rozkłady jazdy [online], myszkow.trasownik.net [dostęp 2024-10-29] .

[mz-31] Miasta partnerskie. Portal internetowy miasta Myszków. [dostęp 2016-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-13)]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

Miasta na prawach powiatu	Bielsko-Biała Bytom Chorzów Częstochowa Dąbrowa Górnicza Gliwice Jastrzębie-Zdrój Jaworzno Katowice Mysłowice Piekary Śląskie Ruda Śląska Rybnik Siemianowice Śląskie Sosnowiec Świętochłowice Tychy Zabrze Żory
Miasta powiatowe	Będzin Bieruń Cieszyn Kłobuck Lubliniec Mikołów Myszków Pszczyna Racibórz Tarnowskie Góry Wodzisław Śląski Zawiercie Żywiec
Miasta gminne	Blachownia Czechowice-Dziedzice Czeladź Czerwionka-Leszczyny Imielin Kalety Kłobuck Knurów Koniecpol Koziegłowy Krzanowice Krzepice Kuźnia Raciborska Lędziny Łaziska Górne Łazy Miasteczko Śląskie Olsztyn Ogrodzieniec Orzesze Pilica Poręba Przyrów Pszów Pyskowice Radlin Radzionków Rydułtowy Siewierz Skoczów Sławków Sośnicowice Strumień Szczekociny Szczyrk Toszek Ustroń Wilamowice Wisła Włodowice Wojkowice Woźniki Żarki

Miasta	Koziegłowy Myszków Żarki
Gminy miejskie	Myszków
Gminy miejsko-wiejskie	Koziegłowy Żarki
Gminy wiejskie	Niegowa Poraj

Przynależność wojewódzka	woj. kieleckie (II RP) (1927-39) woj. kieleckie (PRL) (1945) woj. śląskie (1945-50) woj. katowickie (1950-53) woj. stalinogrodzkie (1953-56) woj. katowickie (1956-75)
Miasta	Koziegłowy (1950-55 →) Łazy (od 1967) Myszków (1950-55 →) Ogrodzieniec (od 1973) Poręba (od 1973) Siewierz (od 1962) Zawiercie (← do 1948 →) Żarki (1949-55 →)
Osiedla (1954-72)	Łazy (1956-66) Ogrodzieniec (1956-72) Poręba (I) (1957-72) Siewierz (1958-62)
Gminy wiejskie (← 1927-39, 1945-54 i 1973-75)	Koziegłowy (do 1949) Koziegłówki (do 1954) Kroczyce (← od 1951) Kromołów Łazy (od 1948) Mierzęcice Mrzygłód Myszków (do 1949) Niegowa (do 1954) Ogrodzieniec (od 1973) Pińczyce (do 1954) Poraj (do 1954) Poręba (do 1954) Rokitno-Szlacheckie (do 1947) Rudnik Wielki (do 1954) Siewierz (do 1954) Siewierz (od 1973) Włodowice Wysoka (1973-74) Żarki (do 1954)
Gminy wiejskie pod okupacją (1939-45)	Kozieglowy Lazy Myschkow Poraj Poremba Siewierz Wlodowice
Gromady (1954-72)	Będusz (1954-55 →) Blanowice (1954-72) Brudzowice (1954-72) Bzów (1954-72) Choroń (1954-55 →) Chruszczobród (1954-72) Ciągowice (1954-61) Cynków (1954-55 →) Giebło (← 1956-72) Gniazdów (1954-55 →) Góra Włodowska (1954-55 →) Jastrząb (1954-55 →) Jaworznik (1954-55 →) Koziegłówki (1954-55 →) Kroczyce (1954-72) Kromołów (1954-72) Kuźnica Stara (1954-55 →) Lgota Górna (1954-55 →) Ludwinów (1954-55 →) Łazy (1954-55) Marciszów (1954-64) Markowice (1954-56 →) Masłońskie (1954-55 →) Mierzęcice (1954-72) Mrzygłód (1954-56 →) Mzurów (1954-55 →) Niegowa (1954-55 →) Niegowonice (1954-72) Niwki (1954-61) Nowa Wieś (1954-59) Nowa Wieś Żarecka (1954-55 →) ~~Ogrodzieniec~~ (←~~1956~~) Osiek (1954-55 →) Pińczyce (1954-55 →) Podzamcze (← 1956-72) Poraj (1954-55 (→)) Poręba I (1954-56) Poręba II (1954-57) Pradła (1954-72) Przeczyce (1954-72) Przybynów (1954-55 →) Przyłubsko (1954-59) Rokitno Szlacheckie (1954-72) Rudniki (1954-61) Ryczów (← 1956-61) Siedlec (1954-55 →) Siewierz (1954-57) Sokolniki (← 1955 →) Sulików (1954-61) Tomiszowice (1954-55 →) Włodowice (1954-72) Wysoka (1954-72) Zawada (1954-55 →) Zdów (1954-61) Zendek (1954-61) Żelisławice (1954-72)

Przynależność wojewódzka	woj. stalinogrodzkie (1956) woj. katowickie (1956–75)
Miasta	Koziegłowy (←) Myszków (←) Żarki (←)
Osiedla (1954–72)	Poraj (od 1956)
Gromady (1956–72)	Będusz (← 1956–59) Choroń (← 1956–72) Cynków (← 1956–72) Gniazdów (← 1956–72) Góra Włodowska (← 1956–59) Jastrząb (← 1956–59) Jaworznik (← 1956–59) Kotowice (1959–72) Koziegłówki (← 1956–72) Kuźnica Stara (← 1956–59) Lgota Górna (← 1956–72) Ludwinów (← 1956–59) Markowice (← 1957–72) Masłońskie (← 1956–72) Mrzygłód (← 1957–72 ) Mzurów (← 1956–59) Niegowa (← 1956–72) Nowa Wieś Żarecka (← 1956–72) Osiek (← 1956–59) ~~Poraj~~(←~~1956~~) Pińczyce (← 1956–72) Przybynów (← 1956–72) Siedlec (← 1956–61) Sokolniki (← 1956–72) Tomiszowice (← 1956–59) Zawada (← 1956–59)
Gminy wiejskie (1973–75)	Koziegłowy Koziegłówki Mrzygłód Niegowa Pińczyce Poraj Przybynów Żarki